Opakowania to odpad uciążliwy - jest go dużo i ciągle przybywa w miarę bogacenia się społeczeństw Europy. Unia Europejska stara się zaradzić narastaniu problemu.
Problem narasta od lat
Badania przeprowadzone przez Europejską Agencję Ochrony Środowiska wykazały, że wzrost ilości odpadów jest jednym z najważniejszych problemów Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska. Kraje członkowskie dawnej "15" wytwarzają rocznie ok. 1,3 mld ton odpadów, z czaego 14 proc. stanowią odpady komunalne. Statystyczny mieszkaniec Europy Zachodniej wyrzuca rocznie 400 kg śmieci (najwięcej Francuzi - 629 kg). Większość z tej kolosalnej góry śmieci trafia na wysypiska, zatruwając glebę powietrze i wodę, niszcząc krajobraz i generując koszty składowania obciążające społeczności lokalne.
Dużą cześć odpadów komunalnych stanowią opakowania. Ich ilość wzrasta proporcjonalnie do wzrostu zamożności społeczeństw (np. we Włoszech ilość odpadów opakowaniowych trafiających na składowiska wzrosła o 30 proc. od roku 1975). Różnego rodzaju kartoniki, torebki, butelki, puszki i słoiki stanowią do 60 proc. zawartości europejskich wysypisk śmieci. Opakowania są wykorzystywane najczęściej jednorazowo, co oznacza konieczność ciągłego pozyskiwania surowców niezbędnych do ich wywarzania (ropa, aluminium, drewno itp.), a tym samym zwiększa się zużycie tych surowców.
Kraje członkowskie UE stosunkowo niedawno dostrzegły problem odpadów opakowaniowych. Poszczególne państwa starały się początkowo rozwiązać go samodzielnie ograniczając użycie pewnych kategorii opakowań (np. aluminiowych) lub tworząc zachęty do wykorzystywania tych opakowań które zostały uznane za “przyjazne” dla środowiska (np. opakowania szklane). Działania podejmowane przez pojedyncze kraje miały jednak ograniczony charakter i nie przynosiły znaczących rezultatów, gdyż brakowało tanich technologii przetwarzania odpadów oraz zachęty do ich rozwoju, poszczególne państwa członkowskie nie chciały pogarszać pozycji własnych przedsiębiorców w stosunku do konkurentów z innych krajów Wspólnoty, istniało poważne niebezpieczeństwo, że przepisy ograniczające użycie pewnych opakowań ustanowione samodzielnie przez kraj członkowski zostaną uznane za niezgodne z zasadami Wspólnego Rynku.
Dyrektywa 94/62/WE
Podstawowym europejskim aktem prawnym dotyczącym opakowań i gospodarki odpadami opakowaniowymi jest obecnie Dyrektywa 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. Jej celem jest zharmonizowanie krajowych regulacji dotyczących gospodarowania opakowaniami i odpadami opakowaniowymi tak, aby zapobiec ich wpływowi na środowisko lub zmniejszyć ten wpływ, z drugiej zaś strony zapewnić funkcjonowanie rynku wewnętrznego, uniknąć przeszkód w handlu oraz ograniczania konkurencji we Wspólnocie.
Dyrektywa opiera się na zasadzie “zanieczyszczający płaci”. Oznacza to, że finanansowanie gospodarki odpadami powinno spoczywać na ich producentach.
Dyrektywa 94/62/EWG ma zastosowanie do “wszystkich opakowań wprowadzanych do obrotu Wspólnoty i wszystkich odpadów opakowaniowych używanych lub powstających na poziomie przemysłowym, handlowym, w biurach, sklepach, placówkach usługowych, gospodarstwach domowych lub na jakimkolwiek innym poziomie, niezależnie od zastosowanego surowca”. Definiuje ona opakowania jako “wyroby wykonane z jakichkolwiek materiałów, przeznaczone do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania i prezentacji wszelkich towarów, od surowców do produktów przetworzonych, od producenta do użytkownika lub konsumenta”.
Państwa UE zobowiązane są podjąć odpowiednie działania dla osiągnięcia celów określonych w dyrektywie. Przede wszystkim powinny ograniczyć ilość odpadów opakowaniowych, zapewnić dokonywanie ich recyklingu na poziomie określonym w dyrektywie, skłonić producentów do wytwarzania opakowań z uwzględnieniem wymogów związanych z ochroną środowiska (m.in. z odpowiednia zawartością metali ciężkich,) a także stworzyć system zbiórki odpadów opakowaniowych.
Poza osiągnięciem poziomów odzysku i recyklingu państwa członkowskie zostały zobowiązane do propagowania wykorzystania materiałów pochodzących z recyklingu opakowań. Dyrektywa przewiduje też stworzenie systemu oznaczania opakowań dla potrzeb gospodarki odpadami.
(na podst. Euro Info Centre - MF)
O tym musi pamiętać producent
Opakowania powinny być wytwarzane w sposób zapewniający ograniczenie ich objętości i masy do niezbędnego minimum, pozwalający na osiągnięcie wymaganego poziomu bezpieczeństwa, higieny i akceptacji dla opakowanego wyrobu i dla konsumenta
-projektowane, wytwarzane i wprowadzane do obrotu w sposób umożliwiający ich późniejsze wielokrotne użycie i odzysk, w tym recykling,
-wytwarzane w sposób prowadzący do ograniczenia zawartości substancji i materiałów szkodliwych i niebezpiecznych w surowcach i częściach opakowań a także emisjach, popiele lub odciekach powstających w ramach gospodarki tymi odpadami.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz